Hukuk (Özet) : Hukuk, her şeyden önce bir düzen demektir. Lakin hukukun öngördüğü düzen, gerçekten gerçekleşen bir düzen bileğildir. Hukuk, maşer ortamında insanların bayağı ne davrandıklarını bileğil, ne davranmaları icap ettiğini gösterir. Hukuk, kendisine uyulmak ve uygulanmak dâhilin vardır. Doğruluk kıymeti nedeniyle, insanlar arası ilişkileri bir düzene vazetmek, maşeri ömürın gerçekleşmesini elde etmek ister. İnsanlara, “Bana uy; Beni gerçekleştir” buyruğu ile seslenir. Hukuk düzeni, doğduğu andan itibaren bireyin kontrasına akseptans edilmesi ve uyulması gereken, katiyen selim kurallar olarak çıkar. İnsan, özgür bir varlıktır ve iradesini hukukun buyrukları doğrultusunda kullanabileceği kabil, onlara aykırı bir yönde bile kullanabilir. Bu nedenle maşer ortamında insanların hareket ve davranışlarının ahbaplık kurallarına uymaması, her devran mümkündür. “İşte ahbaplık, beşer davranışlarını bileğerlendiren, çıkar çatışmalarına çözüm getiren kurallardan, normlardan meydana mevrut bir tip, bir bütündür.” İnsan-beşer, beşer-doğa ilişkilerinin insanlığın şerik çıkarı ve huzuru dâhilin evrensel ilkelerle güvence şeşna kırmızıınmasıdır. Hukuk, âdemiyet seviyesi dâhilin göstergedir. Hukukun temeli, kaynağı üzerine birbunca düşünce ortaya atılmıştır. Bunlar kaynağı: tanrı, sınıf çıkarları, maşer sözleşmesi, doğa ve insanlar olarak belirten konseptlerdir. Hukuk Nedir Hukuk, toplumun genel menfaatini veya fertlerin ve toplumun şerik iyiliğini elde etmek maksadıyla konulmuş olan ve amme gücüyle desteklenen kaide, gerçek ve kanunların bütünüdür. Henüz geniş bir teşhismıyla ahbaplık, adalete yönelmiş maşeri evetşyalnız düzenidir. Hukuk Söz Anlamı Hukuk kelimesi Arabi “gerçek” kökünden hasılat ve gerçek kelimesinin çoğcelil olarak bilinmektedir (galat-ı meşhur). Fellahçda “gerçek” kelimesinin çoğcelil “ilenme’kak”tır. Türk Yürek Kurumu’na gereğince ahbaplık kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım zorlaü belirleyen yasaların bütünüdür”. Bunun dışında hukukun “haklar” manaı da vardır. Mecazi anlamda ise, ahbaplık, ülfet manaında da kullanılır. Yol Anlamı Hukuk dönemden döneme değişmiş olduğu dâhilin hala doyurucu bir teşhism strüktürlamamıştır. Kant “Hukukçular hala hukukun teşhismını aramaktadırlar” der. Günümüzde en çok akseptans edilen teşhismı ise: “Sınırlı bir zamanda belli başlı bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması talih zoruna (müeyyide) bağlamlanmış kurallar bütünüdür.” Bilimsel bir disiplin olarak ahbaplık, kendi ortamında anayasa olarak ikiye ayrılır. Genel olarak hukukun eşhas arası ilişkileri sermaye düzlük kısmına Özel Hukuk, eşhas ile talih veya devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Kamu Hukuku adı verilir. Bu kocaoğlanrım roma hukukundan kalma bir ayrımdır (ius privatum-ius publicum). çağdaş Hukuk, Ticaret Hukuku ve Devletler Özel Hukuku özel hukukun, buna ödenek Temel Hukuku, Ceza Hukuku ve İdare Hukuku amme hukukunun temellıca zir dallarıdır. Hukuk Kuralları ve Özellikleri Hukuku öteki toplumu organizatör kurallar olan örf ve adetler, gelenekler ve dinlerden kocaoğlanran özellik talih tarafından güvenceye kırmızıınmış ve cebri yaptırımlara sahip olmasıdır. Hukuk kuralları beşer davranışlarını düzenler ve bulunmuş olduğu toplumun ayar kazalarını taşır. Soyutluk ve genellik özelliği yardımıyla benzeri nitelikteki tam durumlarda uygulanması katkısızlanır. Yaptırım (Müeyyide) Hukuk düzlükında yaptırım amme gücü ile uygulanır. Hukuka uymayı zorlama, uymayanları cezalandırma ve uyulmadığı durumlardaki zararları en aza indirmek dâhilin kullanılır. Hukuk düzenini katkısızlamayı ve korumayı yalnızçlayan yaptırımlar gene ahbaplık düzeninin öngördüğü şekilde namına getirilir. Maddi ve tinsel yaptırımlar olarak ikiye ayrılır. Maddi yaptırımlar hukuka aykırı durumlarda uygulanırken tinsel yaptırımlar bu durumları kösteklemek dâhilin kullanılır. Ceza hukukunda ölüm, mahpus ve para cezaları; temel hukukunda siyasetten men, parti yama; algı hukukunda algı ve kaçıntıçılık cezaları kabil değiştirilmiş ahbaplık dallarında değiştirilmiş yaptırımlar vardır. Hukukun Dayanağı Hukukun dayanağı ile alakadar çeşitli dönemlerde kuramlar üretilmiştir. Bunları sıralamamız icabında; zihini bir irade olarak gharabelik kuramlar, irade dışı olarak gharabelik kuramlar ve pozitivist kuramlar. Bu kuramların birtakımlar felsefik bileğil ortaya konduğu dönemin problemlerını çözmek veya siyasal konseptleri ahbaplık biliminde dile getirme ihtiyacından ortaya çıkmıştır. İdesi ve ideali doğruluk olan ahbaplık, genel olarak şu şekilde teşhismlanabilir: “Hukuk, adalete yönelmiş maşeri bir evetşyalnız düzenidir.” Bu teşhismdan, hukukun üç ayrı fonksiyonu namına getirdiğini görmekteyiz. Bu fonksiyonlar düzen, kılgı yarar ve adalettir. Hukukun Toplumdaki Fonksiyonları 1. Düzen Fonksiyonu Hukukun bu fonksiyonu ile anlatılmak maksut, hukukun maşeri ömürı düzenleyip insanların amerikan barış ve emniyet ortamında bir arada evetşamalarını katkısızlamaktır. 2. Pratik Yarar (Sosyal İhtiyaçların Hakkındalanması) Hukukun kılgı amacını, maşeri gerçeklik belirler. Hukuk bu fonksiyonu ile maşer ortamında yaşayan insanların, birbirleri ile tasarlamak zorunda oldukları ilişkilerini ve biyolojik, psikolojik bir varlık olarak insanın strüktürsından kaynaklanan gereksinimlerinı kontralamaya çkırmızıışır. Hukuk bu fonksiyonu ile mevlit, tezevvüç, ölüm vb. önemli biyolojik olayları da çeşitli hükümlerle düzenler. Tek ahbaplık düzeni ömürın anayasa gerçeklerini görmezden gelemez. Hukuk düzeni, insanın doğal strüktürsına ve bundan ileri mevrut gereksinimlerine müsait geçmek zorundadır. Hukuk önemli ölçübile, hesaplı gerçeklere bile kapalıdır; hesaplı yokluklara uymalı ve onları kontralamalıdır. 3. Doğruluk Hukuk bu fonksiyonu ile belli başlı bir aranjman şeşna aldığı sosyal gereksinimlerı, özü salt bir müsavat düşüncesi olan doğruluk ölçüsüne vurarak gerçeklik kimliğini kulaklıır. Hukukun idesi ve ideali adalettir. En güdük teşhismıyla doğruluk, “bir müsavat düşüncesi”dir. “Doğruluk, nesnel (objektif) ve öznel (sübjektif) geçmek üzere iki değiştirilmiş anlamda kullanılır. Doğruluk haddizatında ahlâki bir kavramdır; Bu kapsamda, fazilet, fazilet manaında şahsi bir özelliği deyimler. şahsiyet her devran haklı olana yönelir, her insana kendine düşeni döndürmek uğrunda mütemadi ve bileğaksiyonmez bir çaba gösterir. İşte bu hareket ve çabayı gösteren doğruluk, özne (süje) ile alakadar oluşundan ötürü öznel (sübjektif) doğruluk olarak nitelenir. Bir fazilet olan öznel adaletin dışında ve ondan önce nesnel (objektif) bir doğruluk peritonı vardır. Nesnel doğruluk, kişinin bir özelliğini bileğil, kişilerin konkre durumlarda gerçekleştireceği takanak biçiminin bir özelliğini deyimler. İşte ahbaplık düzlükında hukuki ayar olarak kal konusu olan doğruluk bile, bu nesnel anlamda adalettir. Çünkü ahbaplık, insanlar arası ilişkileri biçimlendiren, onlara görünür ve kazançlanabilir bir düzen veren, bu amaca yönelen normlar bütünüdür.” Toplum dâhilindeki davranış ve ilişkilerin bileğerlendirilmelerini dâhileren kurallar tamü olarak ahbaplık, bu bileğerlendirmelerde doğruluk ölçüsünü kullandığı ve takmak yerinde bulunduğuna gereğince, adaletin sonunda, hukukun da bir bileğerlendirilme ölçüsü olacağı doğaldır. Hukuk normlarında doğruluk acaba ne ölçübile yansıtılmıştır ? Mevcut ahbaplık ne denli adaletlidir ? İşte burada kanun üstü doğruluk peritonı ortaya çıkmaktadır. Bu, bütün ahbaplık sistemine ve sistemlerine hükümran mevcut, nesnel ve salt bir ayar niteliğindeki adalettir. Hukuk bir maşer düzenini dâhilerir. Hukukun varlık sebebi bile adalettir; ister bulunan düzeni mukayyet olmak, gerekse onu bileğaksiyontirmeyi meşrulaştırmak dâhilin her devran adalete temelvurulur. Nesnel ve kanun üstü doğruluk hukukta kontramıza oturmuş ahbaplık düzenlerinin birincil örneği, olması gereken ahbaplık manaında ahbaplık idesi olarak çıkar. Bu niteliği ile doğruluk, bulunan ahbaplık düzenlerinin kendisine müsait olup olmadığı açısından bir ayar ve kıymetlendirme ölçüsü olur. Gene bu özelliği ile doğruluk, aynı zamanda hukukun idealidir. Hukukun yapmak amacını güttüğü şey adalettir. Birbirleri ile yararlı ve aksi kontralıklı ilişkilerde mevcut bu üç fonksiyon denge ortamında olduklarında, adil bir ahbaplık düzeninin gerçekleşmesi katkısızlanır. Alışılagelen olarak bütün ahbaplık normları bu üç fonksiyonu da kapsar. Sonuç olarak ahbaplık, hem adaleti gerçekleştirecek, hem maşeri evetşyalnız uyacak, hem bile bu maşeri ömürın amerikan barış ortamında sürebilmesi dâhilin bir düzen görünümünü katkısızlamaya çkırmızıışacaktır.